CHĂM LÁ ĐÒNG ĐÚNG KỸ THUẬT – GIÚP LÚA TRỔ ĐỀU, HẠT KHÍT
CHĂM LÁ ĐÒNG ĐÚNG KỸ THUẬT – GIÚP LÚA TRỔ ĐỀU, HẠT KHÍT
Trong giai đoạn làm đòng, lá đòng là nguồn quang hợp chính tạo dinh dưỡng và năng lượng cho cây hình thành bông chất lượng. Lá đòng khỏe giúp chuyển pha sinh trưởng đúng thời điểm, phân hóa đòng mạnh và nhiều hạt chắc.
Thời tiết, sâu bệnh, dinh dưỡng và cách bón phân ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe lá. Nếu duy trì “lá xanh vừa – dày – cứng – đứng”, cây sẽ trổ đòng đều, bông dài, hạt khít. Việc chăm sóc đúng giai đoạn, kết hợp bổ sung dưỡng chất thiết yếu sẽ giúp tăng sức chống chịu và nâng cao năng suất.
Vai Trò Của Lá Đòng Trong Giai Đoạn Làm Đòng
Ở giai đoạn làm đòng, cây lúa muốn đạt năng suất cao phải hội tụ đủ 3 yếu tố: rễ khỏe – lá khỏe – đòng mạnh. Trong đó, bộ lá là trung tâm cung cấp “nguồn nuôi”, quyết định đến khả năng hình thành bông, số hạt và chất lượng đòng.
Lá thực hiện quang hợp để tạo đường, dinh dưỡng và ATP – cung cấp năng lượng cho các quá trình sinh tổng hợp và chuyển hóa. và năng lượng giúp cây chuyển từ sinh trưởng dinh dưỡng sang sinh trưởng sinh thực.
Lá giống như “lao động chính” của cây lúa, cùng với rễ tạo ra nguồn dinh dưỡng nuôi toàn bộ quá trình phát triển đòng.
Hình 1. Lá đòng khỏe (bên trái) & lá đòng bệnh (bên phải)
Nếu lá yếu, lượng chất dự trữ không đủ, cây sẽ:
Phân hóa đòng kém
Trổ không đồng đều
Dễ nghẹn đòng, nghẹn cổ bông, tăng tỷ lệ hạt lép.
Vì vậy, muốn đòng phát triển mạnh và bông hình thành đầy đủ thì lá đòng phải giữ sức xuyên suốt giai đoạn này. Lá đòng khỏe chính là nền tảng để cây tạo bông đùm, nhiều hạt và trỗ đều.
Chăm Lá Đòng Đúng Cách – Nền Tảng Cho Đòng Khỏe, Bông Nhiều Hạt
Bộ lá khỏe là như thế nào?
Lá khỏe không phải là lá xanh đậm hay lá dài bất thường. Một bộ lá đạt chuẩn sinh lý làm đòng phải hội đủ “3 tiêu chí vàng”:
Xanh vừa (màu mã tranh), không quá đậm để tránh dư đạm, không vàng để thiếu dưỡng.
Phiến lá dày, cứng giúp cây chống chịu tốt và quang hợp hiệu quả.
Lá đứng, hứng nắng tốt, tăng diện tích tiếp nhận ánh sáng và tạo năng lượng nhiều hơn.
Hình 2. Ba tiêu chí lá đòng khỏe
Chăm lá theo từng giai đoạn làm đòng
Giai đoạn tượng đòng (đầu kỳ làm đòng)
Lá hơi vàng nhẹ sẽ giúp phân hóa đòng mạnh và đồng đều hơn. Tránh bón thừa đạm vì sẽ làm lá:
Xanh đậm bất thường
Vươn dài, mềm yếu
Dễ trổ nghẹn, phân hóa chậm, hạt ít
Đây là giai đoạn nên hạn chế đạm, tránh “phì lá – nghẹt đòng”.
Giai đoạn phân hóa gié – hình thành hoa và bông
Đây là lúc cây cần dinh dưỡng mạnh để “đúc bông – nuôi hạt”. Nên tăng cường:
Đạm: xây mô và phát triển đòng
Lân (P): thành phần của ATP, tham gia vào chuyển hóa năng lượng, thúc đẩy phân hóa hoa và hình thành bông
Kali (K): tăng vận chuyển dinh dưỡng và cứng cây
Kẽm (Zn) và Bo (B): hỗ trợ phân hóa hoa, tăng số hạt
Trong giai đoạn này, bộ lá hiện tại kết hợp với 2–3 lá mới sẽ quang hợp rất mạnh, tạo nguồn dự trữ tích lũy vào hạt ngay từ trong thân.
Các Yếu Tố Ảnh Hưởng Đến Sức Khỏe Bộ Lá Lúa
Một bộ lá khỏe phản ánh luôn sức khỏe tổng thể của cây lúa. Lá có thể “báo hiệu” tình trạng dinh dưỡng và nguy cơ thất mùa:
Lá vàng: thiếu dinh dưỡng hoặc do sâu bệnh khiến cây không đủ năng lượng nuôi đòng.
Lá xanh đậm, vươn phượt: dư đạm → đòng nhỏ, phân hóa chậm, trổ nghẹn.
Những tác nhân gây suy thoái lá gồm:
Sốc nhiệt, thay đổi thời tiết thất thường.
Côn trùng chích hút, cắn phá.
Nấm khuẩn gây bệnh lá.
Thừa đạm, rối loạn sinh trưởng, dễ chết bông.
Muốn cây có lá khỏe và đòng phát triển tốt, bà con cần bón dinh dưỡng cân đối, xử lý sâu bệnh đúng lúc và tuyệt đối không lạm dụng đạm.
Quản Lý Dinh Dưỡng – Nước Tưới – Bảo Vệ Lá Trong Giai Đoạn Làm Đòng
Để lá duy trì trạng thái “xanh vừa – dày – cứng – đứng” trong suốt giai đoạn làm đòng, cần quản lý song song dinh dưỡng, nước tưới và phòng trừ sâu bệnh hợp lý.
Quản lý dinh dưỡng theo giai đoạn
Nếu ruộng quá xanh tốt → giảm đạm ở đón đòng lần 1, tập trung bổ sung Kali để hạn chế lá vươn phượt, thân yếu và nghẽn đòng. Nếu ruộng sinh trưởng bình thường → duy trì lượng đạm vừa phải theo khuyến cáo.
Tăng Lân, Kali, Canxi, Bo, Kẽm từ lúc phân hóa gié đến phát triển đòng để tạo bông to, hạt nhiều và củng cố mô lá.
Kết hợp bón gốc và bổ sung qua lá để cây hấp thu nhanh, nhất là trên đất phèn hoặc điều kiện bất lợi của rễ.
Điều tiết nước đúng nguyên tắc
Giữ ẩm vừa đủ, không để ruộng khô kéo dài gây giảm quang hợp.
Tránh ngập sâu liên tục làm nghẹt rễ, giảm hấp thu dinh dưỡng đúng thời điểm cần.
Hình 3. Quản Lý Dinh Dưỡng – Nước Tưới – Bảo Vệ Lá
Bảo vệ lá khỏi sâu bệnh và thời tiết bất lợi
Các đối tượng cần chú ý: sâu cuốn lá, rầy nâu, sâu đục thân, đạo ôn lá, khô vằn, lem lép hạt.
Triệu chứng hại lá làm giảm quang hợp, đứt nguồn nuôi đòng và giảm số hạt chắc.
Cần theo dõi thường xuyên từ tượng đòng đến trổ, ưu tiên thuốc sinh học hoặc hoạt chất an toàn, phun đúng lúc – đúng nồng độ.
Không lạm dụng phân đạm vì dễ kích sâu bệnh và làm lá mất cân đối.
Khi dinh dưỡng đúng – nước hợp lý – lá được bảo vệ tốt thì khả năng tích lũy năng lượng cho đòng sẽ tối đa, giúp bông đùm nhiều hạt, trỗ đều và tăng năng suất cuối vụ.
Giải Pháp Chuyên Biệt Giúp Lá Khỏe – Đòng Phát Triển Nhanh
Bên cạnh kỹ thuật quản lý dinh dưỡng, nước tưới và bảo vệ lá, việc kết hợp giải pháp chuyên biệt sẽ giúp cây tăng tốc sinh trưởng đúng giai đoạn làm đòng. Công ty ALPHARICE giới thiệu bộ sản phẩm Bự Đòng Đùm Bông với cơ chế hỗ trợ đồng bộ, phun trước cữ dứt phân khoảng 3 ngày, nhằm tối ưu hiệu quả chăm sóc:
Kích thích phát triển rễ non
Giúp tăng hút dinh dưỡng từ đất, hạn chế thất thoát phân và phục hồi nhanh ở chân ruộng yếu hoặc đất phèn.
Hình 4. Chăm bộ lá đòng đúng kỹ thuật, giúp lúa trổ đều, hạt khít
Điều hòa sinh trưởng thông minh
Tạo “stress sinh lý nhẹ” đúng thời điểm để cây chuyển pha sinh sản nhanh và đồng đều, giúp phân hóa đòng mạnh hơn.
Bổ sung dinh dưỡng hấp thu qua lá
Cung cấp tức thời các khoáng chất dễ thiếu trong giai đoạn làm đòng như Lân, Kali, Kẽm, Bo…, đặc biệt hữu ích khi rễ hấp thu kém.
Chỉ sau khoảng 15 ngày, bà con có thể kiểm tra bằng cách xé đòng để thấy rõ: độ khít hạt, chiều dài bông, mật độ gié và tốc độ phát triển đòng vượt trội.
Bài viết liên quan
Đọc thêm các bài viết cùng chủ đề
